Docent: André Verzijlbergh
Tijd: Woensdagmiddag van 13:30 tot 15:30 uur
Doelgroep: Beginners en gevorderden
Vorig seizoen hebben we kennis gemaakt met verschillende werkwijzen en technieken om tot een acceptabel werkstuk te komen. Er zijn juweeltjes gemaakt en het is ook gebleken dat sommigen zich aangetrokken voelen tot bepaalde technieken en sommigen wat minder.
Dit seizoen beginnen we weer eens aan de basis, het tekenen met houtskool, krijtsoorten en inkt. Bij deze cursus komt het schilderen minder aan bod dan bij de andere cursussen, maar u zult ondervinden dat de mogelijkheden tot een persoonlijke beeldende ontwikkeling ruimschoots aanwezig zijn.
Heeft u vragen over de inhoud van de lessen, stuur dan een mailtje aan andre@studio76dordt.nl.
Snel naar Materialen
Lesprogramma 2022/2023
September
Vorm en restvorm: de decoratieve kunst van de Islam.
Het “Alhambra” het stadspaleis in Granada, tot aan de 12e eeuw een Islamitische stad met een zeer rijke cultuur. Architectuur, muziek, en verdere kunstvormen gebaseerd op getal, ritme en verhoudingen tussen vorm en restvorm. Filosofische en religieuze disputen tussen Moslims, Joden en Christenen, kom daar nu eens om. We werken met houtskool, krijt en sjablonen van papier.
Oktober
Contrast: Maurice Broomfield “Industrial Sublime.”
De Engelse fotograaf Maurice Broomfield heeft in de jaren tijdens en na de Tweede Wereldoorlog de enorme toename van de industrialisatie in het Verenigd Koninkrijk vastgelegd. Vandaag de dag staat men wat kritischer tegenover de technische vooruitgang. Zijn werk is direct herkenbaar door de enorme contrasten in zwart en wit. Materiaal: houtskool en Siberisch krijt.
November
Kleur: voorbij het verbale kleurgebruik.
Aan het begin van de 20e eeuw werd het kleurgebruik van de Impressionisten mede onder invloed van de ontwikkelingen in de psychologie en psychiatrie (Freud, Jung) steeds heftiger. In Frankrijk waren het de Fauvisten en in Duitsland de Expressionisten, die de kleuren van de waarneembare wereld flink overhoopgooiden en er zelfs symbolische betekenissen aan gaven. Materiaal: oliekrijt.
December
Vorm: beeldhouwkunst andersom.
Sinds het ontstaan van onze beeldcultuur op verschillende plekken op aarde hebben de makers vaak gezocht naar de meest duidelijke of idealistische vorm van het menselijk lichaam. De bekendste werken komen uit de oudheid en werden eeuwen daarna vaak als bron voor de nieuwe beeldhouwkunst gekozen. Er zijn twee perioden waarin deze realistische beeldhouwkunst tot in het extreme werd toegepast: De Renaissance en de 17e en 18e eeuw. Materiaal: verschillende soorten conté en kneedgum.
Januari
Lijn: de etsen van Morandi.
Kruisarceringen zijn uitermate geschikt om een grote verscheidenheid aan grijstonen te maken. Het werken met pen en inkt nodigt uit om subtiele stofuitdrukking weer te geven d.m.v. structuur en oppervlakte textuur van ruwe en gladde voorwerpen. De Italiaanse kunstenaar Morandi beperkt zich tot een weergave van dit alles in horizontale, verticale en diagonale richtingen. Als vooroefening voor het vervaardigen van grafische werkstukken heel geschikt. Materiaal: Oostindische Inkt en verschillende pennen.
Februari
Gombatikken: Oosterse motieven en Bogolan.
De kleding van Oosterse volken vallen op door hun kleurigheid, vooral Indonesische sari’s zijn door hun kleur en hun patronen een lust voor het oog. We nemen de decoratieve elementen van de stijl als bron en gaan op papier werken met eenzelfde techniek. Materiaal: Arabische gom en olieverf.
Maart
Structuren: combinaties monotype en lino.
Meestal beginnen we op een wit of getint vel, bij sommigen slaat de vrees om het hart wanneer ze met een groot wit tekenvel of doek worden geconfronteerd. Met de gelly-plate maken we een aantal afdrukken als ondergrond voor een lino. Het contrast tussen de strakke snijtechniek en de druksels van een monotype levert boeiende werken op. Matriaal: Lino, gutsen, gelly-plate, acrylverf en drukinkt.
April
Hoog- en diepdruk: gravure in perspex.
In voorafgaande cursussen hebben we onderzocht hoe we perspex kunnen bewerken. De droge naald valt een beetje af omdat de braam, die de drukinkt vast moet houden, snel afbreekt hierdoor wordt het beeld te vaag om af te drukken. We gebruiken nu een burijn, dit is een stukgereedschap dat gebruikt wordt bij het vervaardigen van koper- en staal- en houtgravures. Het kost even wat tijd om deze techniek onder de knie te krijgen, maar de mooiste lijn is de gestoken lijn. Materiaal: perspex, burijn en drukinkt.
Mei
Fotorealisme: de zwarte kunstprent of mezzotint.
Etsen is een techniek waarbij gebruikt gemaakt wordt van zuren om het beeld in een zink- of koperplaat uit te bijten. In ons atelier minder geschikt vanwege de kwalijke dampen die bij dit proces vrijkomen. Wij gebruiken een schraap- en bruineerstaal om het beeld in op een volledig zwarte afdrukvorm terug te poetsen. Materiaal: zink, schraapstaal e.d., drukinkt.
Juni
Praktische evaluatie: verschillende combinaties van technieken.
In de laatste maand van het seizoen is het de gewoonte om alles een beetje op een rijtje te zetten en een praktische evaluatie te houden om te ontdekken welke materialen en technieken die aangeboden zijn het beste bij je past. In het volgende seizoen kan de gekozen techniek dan nog meer uitgewerkt worden. Hierbij een kanttekening; de verslaving aan deze werkwijzen is groot………….!
Materialen
- Houtskool: is een zacht tekenmateriaal gemaakt van takjes die in een vacuümoven tot verkoling worden gebracht. Het geeft een grijze tot diepzwarte kleur. Met een veer of kneedgum kan het materiaal uitgeveegd worden. De tekeningen moeten gefixeerd worden met spuitfixeer of haarlak.
- Siberisch krijt: koolstof met een bindmiddel verkrijgbaar in verschillende hardheden. Het is zwarter dan houtskool en ook minder makkelijk te verwijderen. Moet ook gefixeerd worden.
- Conté: een krijtsoort in verschillende kleuren, grijstinten, roodbruin en omber. Verkrijgbaar in vierkante stiftten of in een potloodvorm.
- Kneedgum: een kneedbaar kunststof gum om houtskool of krijtsoorten te verwijderen en de tekening op te lichten.
- Oliekrijt: anders dan pastel is oliekrijt een vettig materiaal dat niet gefixeerd hoeft te worden. De tekeningen kunnen behoorlijk pittig zijn. Het is verkrijgbaar in verschillende hardheden.
- Inktsoorten: het aanbod van inkten is groot, inkt op waterbasis en inkten op acrylbasis, deze lossen na droging niet meer op in water. Oostindische Inkt is de meest bekende soort. Voor het calligraferen kun je tegenwoordig ook inktblokken kopen van Chinese makelij.
- Arabische gom: een in wateroplosbare lijmsoort en bindmiddel dat al eeuwenlang gebruikt wordt. Verkrijgbaar in de hobbywinkel, maar ook zelf te maken met Xanthagom, een geleermiddel voor het maken van jams e.d.
- Olieverf: pigmenten vermengd met lijnolie en was, wordt gebruikt sinds de Hoge Middeleeuwen. Het is nog steeds erg populair, maar het vergt nogal enige oefening om het naar behoren te gebruiken.
- Acrylverf: temperaverf van de 20e eeuw. Tempera werd gemaakt met pigment en eierdooiers. Na droging was het niet meer oplosbaar in water. Voordat olieverf werd ontdekt gebruikten, met name de Italianen, Botticelli o.a., veel tempera. Tegenwoordig is het bindmiddel een kunststof op acrylaatbasis.
- Gelly-plate: gelatineblaadjes of poeder, kokend water en alcohol gebruik je om een plaat te maken waarmee je een monotype kunt maken. Een monotype is een eenmalige afdruk met acryl of drukinkt. In plaats van een gelplaat kun je ook een glasplaat gebruiken.
- Burijn: een vierkant stukje gehard staal met een speciaal handvat en een snijhoek van ongeveer 30 graden. Dit wordt gebruikt om in metalen te graveren. Als de snijhoek wordt aangepast is het ook uitstekend geschikt voor het graveren in kunststof.
- Schraap- en bruneerstaal: een driehoekig stuk staal met scherpe snijranden om metaal te schrapen. Een bruneerstaal is een hoogglans gepolijst stuk staal waarmee je metaal kunt polijsten.