Studio 76

Docent: André Verzijlbergh
Tijd: Woensdagmiddag van 13:30 tot 15:30 uur
Doelgroep: Beginners en gevorderden

Klik hier voor foto’s van het werk van deze groep

Seizoen 2024/2025

We beginnen dit jaar weer aan de basis van dit schone vak.  In de maanden september t/m december besteden we aandacht aan het tekenen met verschillende  materialen: potlood,  kleurpotlood, houtskool, Siberisch krijt, conté,  pastel en verschillende inktsoorten. Sommige materialen liggen voor de hand en sommige zijn nieuw. Een hernieuwde kennismaking met de gangbare materialen kan wel eens verassingen opleveren door gebruik te maken van een verschillende werkwijze , de mogelijkheden zijn zeer uitgebreid. Er geldt echter een gulden regel in dit vakgebied : “Bijna alles is mogelijk, mits je het materiaal maar geen geweld aan doet” citaat van een van mijn docenten.  Het tweede deel van het seizoen gaan we met grafiek aan de gang. Vorig jaar hebben we lino’s, monotype met gelplaten, zwarte kunstprenten en gravures in perspex gemaakt, de een voelt zich bij sommige technieken beter thuis dan de ander, het aanbod is breed.

Ik probeer nog een methode te vinden om grafiek te maken zonder agressieve zuren, dat vergt nogal wat tijd , maar er is hoop, vorig seizoen hebben we geëxperimenteerd met Cola, maar dat ging niet zo lekker, alternatieven genoeg denk ik , we gaan op zoek. Een totale opdracht voor het hele seizoen , namelijk film, viel bij sommigen in de smaak en bij anderen liep het wat stroever, maar de dingen die gemaakt zijn waren zeer bijzonder. Over het algemeen ligt de kwaliteit van Studio 76 behoorlijk hoog.

Dit seizoen een aanpak als voorheen, per maand een onderwerp met bijbehorend visueel materiaal en een passende techniek.

September: De stille wereld van Malte Sartorius.
Materiaal: Papier 50 x 32,5 cm, potlood B t/m 6B.

Oktober: Hokusai’s  prenten van de berg Fuji.
Materiaal: Papier 32,5 x 25 cm, pen Oostindische inkt.

November: De portretten van David Hockney.
Materiaal: Papier 32,5 x 25 cm, kleurpotlood.

December: Fractalen.
Materiaal: Papier 32,5 x 25 cm, pen en Oostindische inkt, fineliners.

Januari: De houtsneden van Samuel Jessurun de Mesquita.
Materiaal: Vetkrijt, Walton lino, linogutsen, papier en drukinkt.

Februari: Samuel Jessurun de Mesquita 2.

Maart: Pastelportretten uit de 18^e eeuw.
Materiaal: Papier 32,5 x 50 cm, pastelkrijt.

April: Plaatlithografie.
In een vorig seizoen hebben we geprobeerd om een plaatlitho te maken op aluminium, dat ging helaas de mist in. “Wie zoekt zal vinden” zegt het spreekwoord.
Materiaal: Aluminiumplaat, folie, of triplex, schuurpapier, lithografisch krijt, Arabische- of Xanthagom, zonnebloemolie, cola, papier en drukinkt.

Mei: Collografie.
Door de jaren heen zijn er veel collages gemaakt, meestal met fotomateriaal en gekleurd papier. Bij deze techniek is de collage een onderdeel van de drukvorm.

Materiaal: Aluminiumfolie, drukinkt.

Juni: Collografie 2.

Materialen

• Houtskool : is een zacht tekenmateriaal gemaakt van takjes die in een vacuümoven tot verkoling worden gebracht. Het geeft een grijze tot diepzwarte kleur. Met een veer of kneedgum kan het materiaal uitgeveegd worden. De tekeningen moeten gefixeerd worden met spuitfixeer of haarlak.
• Siberisch krijt: koolstof met een bindmiddel verkrijgbaar in verschillende hardheden. Het is zwarter dan houtskool en ook minder makkelijk te verwijderen. Moet ook gefixeerd worden.
• Conté: een krijtsoort in verschillende kleuren, grijstinten, roodbruin en omber. Verkrijgbaar in vierkante stiften of in potloodvorm.
• Kneedgum: een kneedbaar kunststof gum om houtskool of krijtsoorten te verwijderen en de tekening op te lichten.
• Pastelkrijt: pigmentpoeder met als bindmiddel Arabische gom een zeer delicaat materiaal . Het vergt enige tijd om het materiaal onder de knie te krijgen. In de 18^e eeuw stond de pasteltekenkunst op een hoogtepunt, vooral in het vervaardigen van portretten.
• Fixeer: een oplossing van schellak in spiritus, tegenwoordig in verschillende samenstelling te verkrijgen in spuitbussen. Dit medium wordt gebruikt voor het fixeren van houtskool, krijt en pasteltekeningen.
• Oliekrijt: anders dan pastel is oliekrijt een vettig materiaal dat niet gefixeerd hoeft te worden. De tekeningen kunnen behoorlijk pittig zijn. Het is verkrijgbaar in verschillende hardheden.
• Inktsoorten: het aanbod van inkten is groot, inkt op waterbasis en inkten op acrylbasis, deze lossen na droging niet meer op in water. Oostindische Inkt is de meest bekende soort. Voor het calligraferen kun je tegenwoordig ook inktblokken kopen van Chinese makelij. Voor het afdrukken van grafisch werk gebruiken we drukinkten op olie- en waterbasis.
• Arabische gom: een in water oplosbare lijmsoort  en bindmiddel dat al eeuwenlang gebruikt wordt. Verkrijgbaar in de hobbywinkel, maar ook zelf te maken met Xanthagom ,  een geleermiddel voor het maken van jams e.d.
• Olieverf: pigmenten vermengd met lijnolie en was, wordt gebruikt sinds de Hoge Middeleeuwen. Het is nog steeds erg populair, maar het vergt nogal enige oefening om het naar behoren te gebruiken.
• Acrylverf: temperaverf van de 20^e eeuw. Tempera werd gemaakt met pigment en eierdooiers. Na droging was het niet meer oplosbaar in water. Voordat olieverf werd ontdekt gebruikten, met name de Italianen, Botticelli o.a., veel tempera. Tegenwoordig is het bindmiddel een kunststof op acrylaatbasis.
• Gelly-plate: gelatineblaadjes of poeder, glycerine, kokend water en alcohol gebruik je om een plaat te vervaardigen  waarmee je een monotype kunt maken. Een monotype is een eenmalige afdruk met acryl of drukinkt. In plaats van een gelplaat kun je ook een glasplaat gebruiken.
• Gutsen: beiteltjes om lino- en of houtsneden te maken.
• Verschillende materialen: bij het vervaardigen van een collografie plak je verschillende materialen op een ondergrond: schuurpapier, touw, plakband, textiel en andere materialen met een grove structuur.
• Aluminiumfolie: voor het vervaardigen van een collografie en litho.
• Burijn: een vierkant stukje gehard staal met een speciaal handvat en een snijhoek van ongeveer 30 graden. Dit wordt gebruikt om in metalen te graveren. Als de snijhoek wordt aangepast is het ook uitstekend geschikt voor het graveren in kunststof.
• Schraap- en bruneerstaal: een driehoekig stuk staal met scherpe snijranden om metaal te schrapen. Een bruneerstaal is een hoogglans gepolijst stuk staal waarmee je metaal kunt polijsten.
• Kwartscoat: muurverf vermengd met fijn zand, het heeft een korrelig oppervlak en is uitstekend geschikt om zwarte-kunstprenten te maken. De verf wordt uitgerold op een perspex plaatje en moet direct worden bewerkt met wat grove wasten of schrapers, zolang het nog nat is het makkelijk te hanteren, na droging kun je grof en fijn schuurpapier gebruiken. De afdruk geeft een wit/grijze voorstelling op een zwarte ondergrond.